O xoves 25 de marzo, coincidindo co aniversario do pasamento do grande estudoso de Rosalía, Ricardo Carvalho Calero, celebrouse en Sigüeiro unha presentación dio libro Espazos de Rosalía que
tamén contou coa presenza da propia Rosalía de Castro, que nos reresentou o poema de A probiña, que está xorda...!
"Alá enriba da montaña,
sai fume das chamineas...
Valor, meu corpiño vello.
Leváime aló, miñas pernas.
Paseniño, paseniño,
aquí para, alí te sentas,
irás chegando, Xuana,
adonde as casas fomegan.
¡Dios diante, a Virxe che valla!,
qu hoxe, seica... seica... seica...
has de comer sete cuncas
de bon caldo, coa da cea,
e máis compango do porco
ou de sardiñas salpresas,
que os montañeses son homes
que cando dan, dan de veras.
Dempois, quentaráste a un lume
grande coma unha fogueira,
e cando xa estés ben quente,
¡a dormir... e que ameñeza!".

O movemento asociativo, entre o que se encontra a AC. O Galo, leva reivindicando desde hai décadas unhas Letras Galegas a Carvalho Calero. Cando ao fin se concederon, unha pandemia fixo que nin no ensino nin nas asociacións puidéramos celebrar como quixéramos esta conmemoración. Aprazámola unha e outra vez agardando mellores circunstancias, mais non podemos adiar por máis tempo a nosa homenaxe e difusión, tan necesaria, deste persoeiro a quen tanto debe a nosa lingua e cultura. Por iso, coincidindo coa data do seu pasamento, o día 25 de marzo, propomos unha xornada de recordo e espallamento da súa figura.

O xoves 25 de marzo de 2021, ás 20:00 horas, celebrarase unha
PALESTRA-COLOQUIO:  CARVALHO CALERO, LINGUA E TERRA, coa participación de:

Mª Victoria Carballo-Calero Ramos, catedrática de Arte da Universidade de Vigo e filla do profesor Ricardo Carvalho Calero.  
Mª Pilar García Negro, profesora da UDC, especialista en sociolingüística e literatura galega.  
Manuel Castelao Mexuto, catedrático de lingua e literatura galega e investigador.   
Posteriormente, ás 20:40 h., celebrase en liña un coloquio cos conferenciantes e representantes das asociacións culturais. 
Para a actividade completa, co coloquio en directo, o enlace é o seguinte:

Ligazón na que se vai celebrar a emisión do vídeo e coloquio
 
Desde a Federación Galiza Cultura, en colaboración coas Deputacións de Pontevedra, A Coruña e Lugo, convidámosvos a sumarvos a esta actividade, xa desde o voso centro, xa individualmente, que, baixo o lema “Carvalho, Lingua e Terra”, celebraremos o día 25 de marzo. Para iso, ofrecémosvos algúns materiais de interese, ben para o voso traballo, ben para o voso coñecemento, ao que se pode acceder gratuitamente no sitio web da Federación Galiza Cultura, con este enlace:

http://galizacultura.gal/carvalho-lingua-e-terra/

O material é o seguinte:

a) O libro "Amigo Carvalho. Do Halley ao Hubble" en formato PDF.
b) As breves intervencións (35' en total) de Mª Victoria Carvalho-Calero, Pilar García Negro e Manuel Castelao, emitidas pola canle de youtube de Galiza Cultura no seguinte enlace:  (https://youtu.be/vvae_B6S1m4)
c) O documental-entrevista: “Carvalho Calero: a posibilidade de rectificar a historia”.

Desde a AC O Galo queremos sumarnos a todas as mobilizacións deste 8 de marzo de 2021, facendo noso parte do comunicado de Galegas 8M: "As mulleres somos responsables e temos a forza para conquistar ese mundo, tamén noso, que soñamos xusto e igualitario. Avanzamos para acadalo desde a insubmisión, a rebeldía e a loita!!!"
O cartaz, como é tradicional nestas datas, xa foi colocado na Praza de Abastos de Santiago e lucirá nos postos durante toda esta semana. A artista que para este ano 2021 nos fornece o cadro é Viki Rivadulla, pintora e escultura autodidacta, residente na Costa da Morte, que ten ralizado numerosas mostras individuais e colectivas e que recibiu varios premios. O cadro elixido, "Nosa é a vida", forma parte da colección "A voz libre".

Non a todas as desigualdades!!!
Un saúdo feminista!

POR UNHA COMPOSTELA ROSALIANA

Desde hai máis de dez anos, téntase que as institucións galegas fagan do 24 de febreiro o Día de Rosalía, pois Rosalía de Castro naceu a 24 de febreiro de 1837 nunha casa do Camiño Novo, no Agro das Barreiras, no daquela concello de Conxo, anexionado a Compostela en 1925.
Para reivindicarmos a institucionalización deste Día de Rosalía,  a A.C. O Galo vén de publicar en colaboración co concello de Santiago o libro Espazos de Rosalía en Compostela. Un paseo por Santiago con Rosalía de Castro.
Este roteiro consta de 22 puntos relacionados coa vida e a obra da poeta, desde o lugar onde se ubicaba a casa onde naceu, no antigo concello de Conxo, até onde foi bautizada, as casas onde naceron os diferentes fillos, onde vivía cando publicou Cantares Gallegos etc...
A presentación foi o xoves, 4 de marzo de 2021, no Auditorio do Museo do Pobo Galego, en Compostela.
No acto interviñeron:
Mercedes Rosón,  concelleira de Acción Cultural do Concello de Santiago
María Antonia Pérez, presidenta da A.C. O Galo
Mercedes Espiño, autora do texto.
Contamos ademais no acto coa presenza da propia Rosalía de Castro, interpretada pola actriz Tero Rodríguez, dos Quinquilláns.

Cacho sorpresa nos levamos... cando  á presentación de Espazos de Rosalía en Compostela acudiu até a mesma Rosalía:  "Para saber que falan de min neste século XXI".

"Total, pillábame aquí á beira de onde estou", comentou Rosalía para xustificar a súa asistencia.

Desde a Agrupación Cultural o Galo agradecemos á actriz Tero Rodríguez, dos Quinquilláns, a súa participación na presentación deste libro, así como a interpretación que fixo do poema de Vidal de Cantares Gallegos:


                         XXXVII.
     El direitiño ô seu facer marchaba
Con paso despacioso camiñando,
E un sorrir nos seus labios s' atopaba
Qu' antroido iba dicindo ou contrabando,
Dempois con voz qu' as xentes atroaba
Foise de porta en porta perguntando:
—Deronlle aqui morcillas á Vidal?
—Aqui non!!!--Pos adiante có varal!
                         XXXVIII.
     Asi as chousas correu un-ha por un-ha
Y ó varal inteiriño inda se via,
Con triste si non respondeu ningun-ha
De cantas en redondo requeria.
Rindos' entanto á falsa de fertun-ha
Con sonsa voz de bulra repetia:
—Deronlle aqui morcillas á Vidal?
—Aqui non!!!--Pois adiante có varal!
                              XXXIX.
     Vidal morreu, y ó tempo foi pasando,
Braso qu'  os duros mármores arrasa
Antre helados escombros enterrando
Do bon Vidal á solitaria casa.
Mais sempr' esta historiña foy quedando,
Ind' oxe mesmo por provervio pasa,
E cand'  ó nome de Vidal s' invoca
Muda sole quedar mais d' un-ha boca.

Para celebrarmos a semana do aniversario do nacemento de Rosalía (24 de febreiro de 1837), a Concellaría de Cultura do Concello de Santiago en colaboración coa A.C. O Galo organiza un roteiro sobre "Rosalía en Compostela", guiado por Francisco Rodríguez.

Francisco Rodríguez, natutral de Serantes, en Ferrol, cursou Historia e Filoloxía Románica (sección de Hispánicas) na Universidade de Madrid, e doutorándose pola Universidade de Santiago de Compostela coa primeira tese que se realiza sobre Rosalía nesta universidade, Análise sociolóxica da obra de Rosalía de Castro, en 1988. Profesor de Lingua e literatura españolas, exerce a docencia en Albacete, Ourense, Cangas, Puerto Real (Cádiz), Carballo, A Estrada e Ferrol.
Político nacionalista, loitador pola súa terra,  deputado no Parlamento galego, foi o primeiro deputado nacionalista no Parlamento español. A súa obra Galiza, razón de ser, 2000, editado por Terra e Tempo, é unha recompilación de artigos publicados na prensa diaria ao longo do período que abarca a VI Lexislatura do Congreso dos Deputados  (1996-2000).

Como estudoso da literatura, ten publicado obras de ensaio como A evolución ideolóxica de Manuel Curros Enríquez, 1972, Galaxia, e a 2ª edición de 1995, en A Nosa Terra. Tamén traballa sobre Eduardo Blanco Amor, e sae á luz en 1993 en Edicións do Cumio o estudo Eduardo Blanco Amor, o desacougo da nación negada.  Tamén analiza a situación da literatura galega actual en Literatura galega contemporánea. Problemas de método e interpretación, 1990, Edicións do Cumio.
A súa obra Conflicto lingüistico e ideoloxía en Galiza, 1976, Xistral, 2ª edición de 1999 en Laiovento foi unha chamada de atención sobre a situación da lingua, cunha análise certeira.
Edítase a súa tese Análise sociolóxica da obra de Rosalía de Castro,  en 1988, AS-PG;  profundiza sobre a mesma autora no monumental estudo e obra de referencia Rosalía de Castro, estranxeira na súa patria, publicado no ano 2011 pola AS-PG.

Rosalía de Castro e o pintor Modesto Brocos seguen moi atentos as explicacións de Francisco Rodríguez sobre a obra de Rosalía.

A PEGADA DE MONTERO RIOS EN COMPOSTELA consiste nun percorrido, guiado polo arquitecto Pablo Costa, pola cidade de Santiago, seguindo a vida e as pegadas das grandes aportacións de Eugenio Montero Ríos á urbe, tratando de converter unha poboación degradada, ao mesmo tempo que a "remonumentalizaba", nun polo de referencia científica e complementario ao da súa obrigada referencia relixiosa.
A esencia do roteiro é visualizar a transición da cidade do século XIX ao XX através das obras conseguidas por Montero Ríos desde o goberno central en Madrid, obras que foron decisivas no despuntar de Compostela naqueles anos en que o noso prócer dispoñía dunha posición de influencia prestixiosa e consolidada nas altas xerarquías do estado.

Título: A PEGADA DE MONTERO RÍOS EN COMPOSTELA
Data: Mércores 28 de outubro de 2020
Hora de inicio: 17.30 horas
Punto de encontro: no xardín da intersección da Porta da Pena coas escadas do inicio da Costa Vella, onde hai un busto a Concepción Arenal.

PABLO COSTA BUJÁN, compostelano, é arquitecto superior e mestre industrial. Através de varios estudos contribuíu a que Compostela fose declarada Patrimonio da Humanidade pola Unesco. Foi profesor da USC e na Escola de Arquitectura de A Coruña; profesor da Escola Taller de Restauración do Patrimonio Artístico, Cultural e Natural de Santiago, e membro da Comisión Asesora do Patrimonio Histórico de Compostela.
Realizou estudos profesionais para distintas administracións públicas e entidades privadas en urbanismo, edificación administrativa, educativa, industrial ou residencial, sobretodo os vinculados con Galicia e con Compostela e a súa contorna.Traballou en restauracións e rehabilitacións de monumentos compostelanos como a Casa da Balconada, o Museo de Terra Santa, o convento de San Francisco, A Casa da Parra, Santa María de Sar, Santa María do Camiño, Santa María de Conxo e o mosteiro das Mercedarias.