mulleres voluntarias no laboratorio militar da facultada de farmacia da usC.
´proxección do documentario e presentación do libro "o nacionalismo galego na década dos 70"
o campo de concentración de lavacolla e os cuarteis
visita guiada ao panteón e tribuna da catedral. fotos.
Coloquio "o marismo hoxe e a cuestión nacional"
PANTEÓN DE GALEGOS ILUSTRES. VISITA GUIADA
O pasado sábado, 5 de outubo, visitamos o Panteón de Galegos Ilustres na compaña de Xoán Costa. Tamén tivemos a oportunidade de percorrer o templo de Bonaval e visitar outros panteóns familiares que acollen as tumbas da Casa de Altamira ou dos Cao de Cordido entre outros. Empotradas no pavimento vimos varias tampas con escudos e símbolos gremiais.
PRESENTACIÓN-PALESTRA "DESVENDANDO ROSAÍA"
Francisco Rodríguez presentounos o libro DESVENDANDO ROSALÍA E A SÚA OBRA publicado por Tempo Galiza.
Este libro é máis un contributo para desvendar a verdadeira Rosalía e a real significación da súa obra da man de quen, con obras fundamentais como Análise sociolóxica da obra de Rosalía de Castro (1988) ou Rosalía de Castro, estranxeira na súa patria (2011), contribuíu como ninguén a deitar por terra os estereotipos e deturpacións interesadas sobre a nosa autora nacional e a restaurar a súa figura.
Reunimos aquí unha colección de artigos publicados por Francisco Rodríguez nos últimos anos en diversos dixitais, xornais e publicacións especializadas, sempre co ánimo de facer chegar ao grande público unha outra imaxe de Rosalía de Castro, resultado de anos de investigacións e análises rigorosas, fiel á realidade mais aínda hoxe non plenamente asumida.
Nas páxinas deste libro vaise perfilando unha Rosalía pioneira non só na escrita en galego, mais tamén na defensa da Galiza frente ao proceso de asimilación política polo novo Estado centralista español, coñecedora das ideas socialistas e profundamente identificada coas¡ clases populares galegas, especialmente coas mulleres labregas. Unha Rosalía coraxosa, consciente do seu papel e determinada a exercer como escritora pese a quen pesar e asumindo os custos persoais desa decisión. Unha muller heterodoxa en múltiples aspectos.
Unha galega que só se identificou coa súa patria e que nunca desertou da causa da Galiza.
Este libro é máis un contributo para desvendar a verdadeira Rosalía e a real significación da súa obra da man de quen, con obras fundamentais como Análise sociolóxica da obra de Rosalía de Castro (1988) ou Rosalía de Castro, estranxeira na súa patria (2011), contribuíu como ninguén a deitar por terra os estereotipos e deturpacións interesadas sobre a nosa autora nacional e a restaurar a súa figura.
Reunimos aquí unha colección de artigos publicados por Francisco Rodríguez nos últimos anos en diversos dixitais, xornais e publicacións especializadas, sempre co ánimo de facer chegar ao grande público unha outra imaxe de Rosalía de Castro, resultado de anos de investigacións e análises rigorosas, fiel á realidade mais aínda hoxe non plenamente asumida.
Nas páxinas deste libro vaise perfilando unha Rosalía pioneira non só na escrita en galego, mais tamén na defensa da Galiza frente ao proceso de asimilación política polo novo Estado centralista español, coñecedora das ideas socialistas e profundamente identificada coas¡ clases populares galegas, especialmente coas mulleres labregas. Unha Rosalía coraxosa, consciente do seu papel e determinada a exercer como escritora pese a quen pesar e asumindo os custos persoais desa decisión. Unha muller heterodoxa en múltiples aspectos.
Unha galega que só se identificou coa súa patria e que nunca desertou da causa da Galiza.
rosaLÍa. proclamar ao mundo qye galiza existe.
Na inauguración, antes de visitar a exposición, escoitamos a Francisco Rodríguez recitar un poema de Rosalía.
UNHA VIDA VIQUINGA
Onte visitamos esta exposición para afondar na cultura nórdica durante a Idade Viquinga a través das explicacións do guía. Puidemos ollar unha serie de obxectos nun relato artellado arredor do que podería ter sido a vida dunha persoa deste período: desde o seu nacemento, infancia, xuventude e madurez, ata a morte e a concepción do alén. Botamos en falta algún mapa que nos axudase a situar ás súas cidades, as súas expedicións por Galiza.
LIBERDADE PARA O GALEGO
Hoxe tivemos a oportunidade de escoitar aos autores da obra, Elsa Quintas e Marcos Maceira que, xunto co deputado Nestor Rego, fixeron a presentación do libro LIBERDADE PARA O GALEGO. Ao seu remate, as persoas asistentes mantiveron un diálogo con eles sobre a situación da nosa lingua e os atrancos que persisten para poder usala con liberdade en todos os ámbitos.
alba de gloria 2024
No 1924 Castelao cos galeguistas Otero Abelleira e Manuel García Barros encetan un roteiro polo Pico Sacro que fica consagrado cunha nova cita en xullo de 1926 ao redor do día da Patria Galega na que veñen desde Ourense Vicente Risco, Ramón Otero Pedrayo, Antón Sánchez e Xavier Prado Lameiro, En Silleda súmanse Florentino Cuevillas e Alfonso V. Monjardín. No pico agardábanos varios membros do Seminario de Estudos Galegos, entre eles Lois Tobío e Martínez López.
Este sábado, 20 de xullo de 2024, un ano máis, a AC. O Galo e a AC. Vagalumes lembramos ca lectura do ALBA DE GLORIA DE CASTELAO NO CUMIO DO PICO SACRO a subida a este monte de Castelao e un grupo de amigos, algúns deles membros das Irmandades da Fala.
O acto comezou coa benvida aos asistentes e a intervención de Felipe Senén, Secretario da Real Academia Galega de Belas Artes e exdirector do Museo Arqueolóxico da Coruña. Despois subimos o último treito do cumio onde persoas das AC. Vagalumes, O Galo e Lucenza-Ateneo de Nigrán leron o texto de Castelao.
Alba de Gloria está considerado como un dos máis fermosos textos da literatura galega e o noso grande político e artista escribiuno cando xa estaba exiliado en Bos Aires.
Se no abrente d-este día poidéramos voar sobor da nosa terra e percorrela en todas direicións, asistiríamos á maravilla d-unha mañán única. Dende as planuras de Lugo, inzadas de bidueiros, té as rías de Pontevedra, oureladas de piñeraes; dende as serras nutricias do Miño o a gorxa montañosa do Sil, até a ponte de Ourense, onde se peitean as augas d-entrambos ríos; ou dende os cabos da costa brava da Cruña, onde o mar tece encaixes de Camariñas, até o curuto do monte de Santa Tegra, que vence coa súa sombra os montes de Portugal, por todas partes xurde unha alborada de groria...
O acto comezou coa benvida aos asistentes e a intervención de Felipe Senén, Secretario da Real Academia Galega de Belas Artes e exdirector do Museo Arqueolóxico da Coruña. Despois subimos o último treito do cumio onde persoas das AC. Vagalumes, O Galo e Lucenza-Ateneo de Nigrán leron o texto de Castelao.
Alba de Gloria está considerado como un dos máis fermosos textos da literatura galega e o noso grande político e artista escribiuno cando xa estaba exiliado en Bos Aires.
Se no abrente d-este día poidéramos voar sobor da nosa terra e percorrela en todas direicións, asistiríamos á maravilla d-unha mañán única. Dende as planuras de Lugo, inzadas de bidueiros, té as rías de Pontevedra, oureladas de piñeraes; dende as serras nutricias do Miño o a gorxa montañosa do Sil, até a ponte de Ourense, onde se peitean as augas d-entrambos ríos; ou dende os cabos da costa brava da Cruña, onde o mar tece encaixes de Camariñas, até o curuto do monte de Santa Tegra, que vence coa súa sombra os montes de Portugal, por todas partes xurde unha alborada de groria...
xi convivio da cultura galega
atlántica. festival internacional de narración oral.
O 3 de xullo tivemos a oportunidade de escoitar contos tradicionais portugueses na voz de Estefânia Surreira, pois Ana Sofia Paiva non puido vir, e cantar con ela nos xardíns do centro sociocultural Maruxa e Coralia.
Estefânia Surreira. Profesora de portugués e francés nada en Tras-os-Montes, contacontos e cantareira, foi aprendendo a ler historias en voz alta e a narralas, descubrindo que elas se tornan reais no momento máxico de compartilas cos demais, con aquel que escoita, con aquel que se deixa enmarañar nos longos fíos de palabras que imos soltando dos libros, da nosa imaxinación, da nosa voz, do noso corpo. E tamén aprendeu, neste traballo de lectora e narradora, a escoitar os outros que, coma ela, entregan a súa alma á palabra lida, á palabra dita. Neste camiño que é, por enriba de todo, de escoita, descubriu o poder marabilloso das historias e aprendeu, con quen fai da narración o seu oficio, o seu modo de vida, que é posible rescatar contos, memorias e afectos e partillalos con quen sabe escoitar.
Estefânia Surreira. Profesora de portugués e francés nada en Tras-os-Montes, contacontos e cantareira, foi aprendendo a ler historias en voz alta e a narralas, descubrindo que elas se tornan reais no momento máxico de compartilas cos demais, con aquel que escoita, con aquel que se deixa enmarañar nos longos fíos de palabras que imos soltando dos libros, da nosa imaxinación, da nosa voz, do noso corpo. E tamén aprendeu, neste traballo de lectora e narradora, a escoitar os outros que, coma ela, entregan a súa alma á palabra lida, á palabra dita. Neste camiño que é, por enriba de todo, de escoita, descubriu o poder marabilloso das historias e aprendeu, con quen fai da narración o seu oficio, o seu modo de vida, que é posible rescatar contos, memorias e afectos e partillalos con quen sabe escoitar.
hospitalitas
O 28 de xuño, un grupo de socios e socias, tivemos a ocasión de visitar esta magnífica exposición guiados da man do seu comisario Ramón Yzquierdo Peiró. Paga a pena visitala.
A cripta do Pórtico e o Mosteiro de San Martiño acollen unhas 170 obras, chegadas desde Francia, Portugal, as dióceses de Galiza, Castela e León, así como de museos, galerías e coleccións privadas, organizadas en nove ámbitos (Santiago apóstolo e pelengríns, os pelengríns a Compostela, ...). A hospitalidade é a protagonista e o seu relato recupera o concepto primitivo de solidariedade, o seu percorrido e evolución ao longo do tempo, até os nosos días.
A destacar a súa iluminación, que permite apreciar os detalles máis pequenos das pezas expostas ao tempo que logra unha atmosfera adecuada. Todas as obras merecen demorarse nelas, pero non podemos deixar de mencionar varias:
O San Cristovo de Francisco Asorey, encargo do exército, está decote na capela do Acuertelamento de San Cristóbal (Madrid) polo que é unha ocasión única para poder contemplala. É unha fermosa talla en madeira policromada de máis de dous metros na que o santo axuda a cruzar un río a un neno que despois se manifestará como Cristo. Non faltan na escultura todos os elementos do relato que parte da Lenda dourada do franciscano Santiago de Voragine: o neno coa bola do mundo na man, unha paisaxe cun río esculpida entre as pernas de Cristovo e o caxato que crea unha gran diagonal compositiva na obra separando a parte superior e inferior.
Unha peza para a retesía, con evidentes problemas de interpretación debido ao seu estado de conservación. A Lauda sepulcral de peregrino, do s. XVI, procedente do cemiterio de Santa María a Nova (Noia). Aínda que así figura na cartela, na realidade non é unha lauda dun pelengrín pois nin hai documentación que o acredite nin presenta os símbolos xacobeos característicos deste tipo de laudas.
Para rematar, o magnífico sartego de San Xoán de Ortega, obra anónima do s. XII procedente da igrexa homónima (Burgos). Na posición central da fronte da urna represéntase a figura dun Cristo sedente, bendicindo coa man dereita e portando un libro na esquerda, a figura está inscrita dentro dunha mandorla co Tetramorfos. Tamén están representados os apóstolos baixo arcos de medio punto sobre os que se dispoñen unha serie de arquitecturas que simbolizan a Xerusalén Celeste. No lado dereito da caixa temos a San Martiño entregando parte da súa capa a un pobre. No lado oposto, o Cordeiro místico está representado dentro dun clípeo sostido por catro anxos.
A cripta do Pórtico e o Mosteiro de San Martiño acollen unhas 170 obras, chegadas desde Francia, Portugal, as dióceses de Galiza, Castela e León, así como de museos, galerías e coleccións privadas, organizadas en nove ámbitos (Santiago apóstolo e pelengríns, os pelengríns a Compostela, ...). A hospitalidade é a protagonista e o seu relato recupera o concepto primitivo de solidariedade, o seu percorrido e evolución ao longo do tempo, até os nosos días.
A destacar a súa iluminación, que permite apreciar os detalles máis pequenos das pezas expostas ao tempo que logra unha atmosfera adecuada. Todas as obras merecen demorarse nelas, pero non podemos deixar de mencionar varias:
O San Cristovo de Francisco Asorey, encargo do exército, está decote na capela do Acuertelamento de San Cristóbal (Madrid) polo que é unha ocasión única para poder contemplala. É unha fermosa talla en madeira policromada de máis de dous metros na que o santo axuda a cruzar un río a un neno que despois se manifestará como Cristo. Non faltan na escultura todos os elementos do relato que parte da Lenda dourada do franciscano Santiago de Voragine: o neno coa bola do mundo na man, unha paisaxe cun río esculpida entre as pernas de Cristovo e o caxato que crea unha gran diagonal compositiva na obra separando a parte superior e inferior.
Unha peza para a retesía, con evidentes problemas de interpretación debido ao seu estado de conservación. A Lauda sepulcral de peregrino, do s. XVI, procedente do cemiterio de Santa María a Nova (Noia). Aínda que así figura na cartela, na realidade non é unha lauda dun pelengrín pois nin hai documentación que o acredite nin presenta os símbolos xacobeos característicos deste tipo de laudas.
Para rematar, o magnífico sartego de San Xoán de Ortega, obra anónima do s. XII procedente da igrexa homónima (Burgos). Na posición central da fronte da urna represéntase a figura dun Cristo sedente, bendicindo coa man dereita e portando un libro na esquerda, a figura está inscrita dentro dunha mandorla co Tetramorfos. Tamén están representados os apóstolos baixo arcos de medio punto sobre os que se dispoñen unha serie de arquitecturas que simbolizan a Xerusalén Celeste. No lado dereito da caixa temos a San Martiño entregando parte da súa capa a un pobre. No lado oposto, o Cordeiro místico está representado dentro dun clípeo sostido por catro anxos.
asorey, o escultor
Maribel Iglesias Baldonedo lembrounos na súa palestra a vida e obra de Francisco Asorey. Fixo un percorrido desde a súa etapa de formación en Catalunya, Euskadi e Madrid, ate chegar á súa eclosión en Compostela como o "escultor da raza".
Falounos da súa vinculación co galeguismo e as Irmandades da Fala, do seu estilo e características que o definen. Explicounos a súa evolución artística deténdose nas obras máis senlleiras. Para rematar, visitamos o seu monumento máis icónico en Compostela "o Monumento a San Francisco".
Falounos da súa vinculación co galeguismo e as Irmandades da Fala, do seu estilo e características que o definen. Explicounos a súa evolución artística deténdose nas obras máis senlleiras. Para rematar, visitamos o seu monumento máis icónico en Compostela "o Monumento a San Francisco".
coloquio sobre o libro "un ruído provocado(r). voces arredor de luísa villalta.Fotos.
Despois da presentación, tivemos un interesante coloquio no que Montse e Mercedes, xunto con Prudencio, atenderon as preguntas do público e ampliaron a información sobre Luísa Villalta e a súa obra, destacando a súa pegada nas xeracións posteriores e na necesidade de reeditar a súa obra e estudala.
tesouros reais. obras mestras do terra sancta museum. visita guiada. fotos.
Hoxe visitamos o Museo Centro Gaiás acompañados polo seu persoal para deleitarnos na visita guiada á exposición dos TESOUROS REAIS DO TERRA SANCTA MUSEUM. Dúas horas levounos o percorrido, dunha peza a outra, atendendo as explicacións do guía que nos levou absortos coa súa plática de marabilla en marabilla.
A exposición amosa parte do tesouro artístico dese museo, composto por valiosos obxectos relixiosos de metais e pedras preciosas, cálices, ourivería, códices, ornamentos, vestiduras sacras de rara manufactura… Pezas únicas de incalculable valor que foron custodiadas durante máis de 800 anos, desde a chegada dos franciscanos a Palestina.
A exposición amosa parte do tesouro artístico dese museo, composto por valiosos obxectos relixiosos de metais e pedras preciosas, cálices, ourivería, códices, ornamentos, vestiduras sacras de rara manufactura… Pezas únicas de incalculable valor que foron custodiadas durante máis de 800 anos, desde a chegada dos franciscanos a Palestina.
por outra unión europea. conversa con bieito lobeira. fotos
visita guiada á rota do románico portugués.pegada do románico galego. fotos.
Xoves, 9 de maio de 2024 (día da Ascensión)
08:00 h. Saímos de Compostela rumbo Portugal para chegar a Rubiães pouco despois das 9:30 (hora portuguesas a partires de agora) e visitar a igrexa de San Pedro guiados por Miguel pouco antes das once. Estilisticamente está vinculada co románico da rexión do Miño, onde predomina un xeito de facer galego directamente resultante da influencia do Sé de Tui e outras igrexas pontevedresas. Datada a fins do s. XII, foi reformada e ampliada varias veces. Miguel comentounos a súa historia e destacou os modillóns e capiteis, xunto coa escena da anunciación que aparecen na súa portada principal.
11:30 h: Visita guiada Ao mosteiro de San Salvador de Bravães. Este é un dos monumentos románicos máis importantes de Portugal. A Igrexa de Bravães é un templo do século XII, fundado por D. Vasco Nunes de Bravães. Este templo destaca pola riqueza e variedade da súa escultura, da que son boa mostra os seus pórticos, coa súa exuberante ornamentación. No interior vimos dous frescos que representan o martirio de San Sebastián e a Virxe, de pé, co neno en brazos.
14:00h: Xantamos nun restaurante preto da catedral de Braga.
16:00 h: Visita guiada á Sé de Braga e ás súas capelas. Alí puidemos admirar de preto os seus dous órganos en caixas xemelgas construídos por frei Simón de Fontanes entre os anos 1737 e 1739. Este organeiro era, probablemente, natura de Xeve (Pontevedra). Foi frade franciscano e tiña a residía no convento de San Francisco, en Santiago. Fontanes, canda outros organeiros galegos, foi o responsable da expansión do chamado órgano barroco ibérico cara a Portugal, comezando polo norte do Reino. Probablemente aprendeu ou recibiu influencias de Manuel de la Viña, o organeiro que constrúe os novos órganos barrocos da catedral de Santiago a comezos do século XVIII. Canda Fontanes, traballa en Ourense o seu sobriño Juan (Fontanes de Maquieira). Este sobriño traballará como organeiro tamén en Portugal, falecendo en 1770 en Mafra, onde é responsable dalgúns dos órganos encargados polo rei João V, para ben coñecido convento/pazo desa localidade.
Os dous órganos de Braga, de excelente factura tanto visual coma sonora, gozan de moita fama no eido do órgano, e aparecen en importantes enciclopedias monográficas sobre o tema. No secreto dun deles pode lerse: “Fr. Simon Fontanes Gallocianus. Fecit. anno 1738”.
Dáse o paradoxo de que os instrumentos construídos por Simón de Fontanes en Galiza, entre os que destacaba o da catedral de Ourense, foron desmantelados e desapareceron, de xeito que para admirar a obra deste galego xenial témonos que desprazar ata Braga.
18:20 h: Paseo por Braga.
20:30 h: Chegada ao hotel Benestar-Termas de Vizela e cea neste mesmo hotel. Posterior visita nocturna ao parque construído entre 1885 e 1886 na marxe dereita do río Vizela. Deseñado e plantado polo horticultor José M. Loureiro e o paisaxista Jerónimo M. Costa.
08:00 h. Saímos de Compostela rumbo Portugal para chegar a Rubiães pouco despois das 9:30 (hora portuguesas a partires de agora) e visitar a igrexa de San Pedro guiados por Miguel pouco antes das once. Estilisticamente está vinculada co románico da rexión do Miño, onde predomina un xeito de facer galego directamente resultante da influencia do Sé de Tui e outras igrexas pontevedresas. Datada a fins do s. XII, foi reformada e ampliada varias veces. Miguel comentounos a súa historia e destacou os modillóns e capiteis, xunto coa escena da anunciación que aparecen na súa portada principal.
11:30 h: Visita guiada Ao mosteiro de San Salvador de Bravães. Este é un dos monumentos románicos máis importantes de Portugal. A Igrexa de Bravães é un templo do século XII, fundado por D. Vasco Nunes de Bravães. Este templo destaca pola riqueza e variedade da súa escultura, da que son boa mostra os seus pórticos, coa súa exuberante ornamentación. No interior vimos dous frescos que representan o martirio de San Sebastián e a Virxe, de pé, co neno en brazos.
14:00h: Xantamos nun restaurante preto da catedral de Braga.
16:00 h: Visita guiada á Sé de Braga e ás súas capelas. Alí puidemos admirar de preto os seus dous órganos en caixas xemelgas construídos por frei Simón de Fontanes entre os anos 1737 e 1739. Este organeiro era, probablemente, natura de Xeve (Pontevedra). Foi frade franciscano e tiña a residía no convento de San Francisco, en Santiago. Fontanes, canda outros organeiros galegos, foi o responsable da expansión do chamado órgano barroco ibérico cara a Portugal, comezando polo norte do Reino. Probablemente aprendeu ou recibiu influencias de Manuel de la Viña, o organeiro que constrúe os novos órganos barrocos da catedral de Santiago a comezos do século XVIII. Canda Fontanes, traballa en Ourense o seu sobriño Juan (Fontanes de Maquieira). Este sobriño traballará como organeiro tamén en Portugal, falecendo en 1770 en Mafra, onde é responsable dalgúns dos órganos encargados polo rei João V, para ben coñecido convento/pazo desa localidade.
Os dous órganos de Braga, de excelente factura tanto visual coma sonora, gozan de moita fama no eido do órgano, e aparecen en importantes enciclopedias monográficas sobre o tema. No secreto dun deles pode lerse: “Fr. Simon Fontanes Gallocianus. Fecit. anno 1738”.
Dáse o paradoxo de que os instrumentos construídos por Simón de Fontanes en Galiza, entre os que destacaba o da catedral de Ourense, foron desmantelados e desapareceron, de xeito que para admirar a obra deste galego xenial témonos que desprazar ata Braga.
18:20 h: Paseo por Braga.
20:30 h: Chegada ao hotel Benestar-Termas de Vizela e cea neste mesmo hotel. Posterior visita nocturna ao parque construído entre 1885 e 1886 na marxe dereita do río Vizela. Deseñado e plantado polo horticultor José M. Loureiro e o paisaxista Jerónimo M. Costa.
Venres, 10 de maio de 2024
08: 30 h: Saída do hotel no autobús.
09:10 h: Visita guiada ao Museu Martins Sarmento de Guimarães. Instalado no claustro gótico de San Domingos, garda unha importante colección arqueolóxica. Chamounos a atención a súa colección epigráfica e como peza única o carro votivo de bronce atopado hai máis de cen anos na Bouça do Custodio. Rematamos a visita no seu salón de actos, despois de pasar pola súa biblioteca.
11:40 h: Visita guiada ao Museu da Cultura Castreja. No que puidemos ver materiais arqueolóxicos recollidos na citania de Briteiros e no castro de Sabroso, entre os que destaca a magnífica Pedra Formosa, linteis, ombreiras e rodapés decorados con motivos xeométricos.)
13:00 h: para visitar con guía á citania de Briteiros, capital dos brácaros. Un dos poboados da cultura castrexa mellor conservado, cun urbanismo sofisticado de influencia romana.
14:40 h: Xantar “por libre” en Guimarães.
15:45 h: Visita guiada ao Pazo dos Duques de Bragança. construído no s. XV por Afonso I en estilo borgoñón. Chamounos a atención a súa capela e o patio de armas.
17:25 h: castelo de Guimaraes ligado á fundación do Condado Portucalense. O castelo orixinal, construído en madeira e terra, foi fundado pola condesa Mumadona Díaz mediado o s. X, no século seguinte será o conde Henrique de Borgoña quen o reconstrúa. En 1127 o castelo foi cercado por tropas de Afonso VII, rei de Galiza.
18:45 h: Paseo por Guimaraes.
20:45h: Cea no hotel en Vizela.
08: 30 h: Saída do hotel no autobús.
09:10 h: Visita guiada ao Museu Martins Sarmento de Guimarães. Instalado no claustro gótico de San Domingos, garda unha importante colección arqueolóxica. Chamounos a atención a súa colección epigráfica e como peza única o carro votivo de bronce atopado hai máis de cen anos na Bouça do Custodio. Rematamos a visita no seu salón de actos, despois de pasar pola súa biblioteca.
11:40 h: Visita guiada ao Museu da Cultura Castreja. No que puidemos ver materiais arqueolóxicos recollidos na citania de Briteiros e no castro de Sabroso, entre os que destaca a magnífica Pedra Formosa, linteis, ombreiras e rodapés decorados con motivos xeométricos.)
13:00 h: para visitar con guía á citania de Briteiros, capital dos brácaros. Un dos poboados da cultura castrexa mellor conservado, cun urbanismo sofisticado de influencia romana.
14:40 h: Xantar “por libre” en Guimarães.
15:45 h: Visita guiada ao Pazo dos Duques de Bragança. construído no s. XV por Afonso I en estilo borgoñón. Chamounos a atención a súa capela e o patio de armas.
17:25 h: castelo de Guimaraes ligado á fundación do Condado Portucalense. O castelo orixinal, construído en madeira e terra, foi fundado pola condesa Mumadona Díaz mediado o s. X, no século seguinte será o conde Henrique de Borgoña quen o reconstrúa. En 1127 o castelo foi cercado por tropas de Afonso VII, rei de Galiza.
18:45 h: Paseo por Guimaraes.
20:45h: Cea no hotel en Vizela.
Sábado, 11 de maio de 2024
08:30 h: Saída do hotel no autobús para ir a Lousada a visitar con guía o Centro de Interpretación do Románico.
09:15h: Visita guiada ás instalacións do Centro de Interpretación do Románico (https://www.rotadoromanico.com/pt/). O centro abriu as súas portas ao público o 27 de setembro de 2018 en Lousada. O edificio, referente da arquitectura contemporánea portuguesa, tivo varios premios. As súas instalacións, distribúense nun gran adro e seis salas temáticas: Territorio e Formación de Portugal, Sociedade Medieval, O Románico, Os Construtores, Simboloxía e cor, Monumentos ao longo do tempo. De seguido, marchamos acompañados polo mesmo guía, Miguel, que nos amosara a igrexa de a Rubiães, para visitar varios monumentos da ruta do románico portugués.
11:25 h: Visita guiada ao mosteiro de Travanca. Asociado á estirpe dos gascos, á que pertencía Egas Moniz, titor de don Afonso Henriques, constituíu un dos máis poderosos institutos monásticos da Terra de Sousa durante a Idade Media. Este mosteiro destaca polas súas dimensións, sobre todo pola igrexa, construída no século XIII. No exterior da Igrexa, de tres naves, impresiona a portada principal coroada por unha cornixa sobre modillóns rectangulares e decorada con ménsulas en forma de cabezas bovinas. As arquivoltas teñen touros e nos seus capiteis están representados paxaros de pescozo entrelazado, serpes, figuras humanas e monstros que tragan homes espidos. Chamounos moito a atención a sancristía, os seus caixóns e as pinturas do teito.
O conxunto complétase cunha torre illada, considerada unha das torres portuguesas medievais máis altas. Destacando a súa portada ricamente labrada, cuxo tímpano presenta unha orixinal representación do Agnus Dei erguendo unha cruz patada. Rematamos a visita a este mosteiro dando un paseo polas súas hortas.
14:00 h: Xantar nun restaurante das aforas de Travanca.
15:10 h: Paseo guiado polo parque da Torre do Vilar e visita á súa torre medieval. A torre debeu ser construída entre fins do s. XIII e principios do XIV, de planta rectangular, érguese sobre un afloramento granítico. Máis que unha construción militar, é un símbolo de poder da nobreza nobiliaria, constituíndo un exemplo da domus fortis no territorio de Tâmega e Sousa.
16:30 h: Visita guiada ao mosteiro de Paços de Sousa. Foi en Paço de Sousa onde nace unha tendencia baseada na tradición prerrománica e influenciada por temas do románico de Coimbra e da catedral do Porto, dando lugar ao que se denomina “románico nacionalizado”. O Mosteiro de Paço de Sousa foi fundado no século X por Trutesendo Galindes e a súa muller Anímia. A Igrexa ten unha decoración propia e singular, emprega ornamentación vexetal de corte en bisel e desenvolve longos frisos, ao estilo da arquitectura visigoda e mozárabe. O edificio foi restaurado no século XIX e no XX. No interior da Igrexa atópase o sepulcro de Egas Moniz, axudante do rei D. Afonso Henriques.
18:15 h: Visita guiada ao mosteiro de S. Pedro da Ferreira. A súa igrexa é un dos monumentos máis interesantes do románico portugués. A fachada principal presenta unhas arquivoltas con perforacións que tamén aparecen na catedral de Zamora. A Igrexa de Ferreira reúne unha serie de motivos escultóricos de diferentes orixes xeográficas e talleres de canteiros: Zamora-Compostela, Coimbra-Oporto e Braga, destacando a representación de xograres nun dos capiteis do capela maior.
20:45 h: Cea no hotel Benestar-Termas de Vizela. Paseo polo parque.
08:30 h: Saída do hotel no autobús para ir a Lousada a visitar con guía o Centro de Interpretación do Románico.
09:15h: Visita guiada ás instalacións do Centro de Interpretación do Románico (https://www.rotadoromanico.com/pt/). O centro abriu as súas portas ao público o 27 de setembro de 2018 en Lousada. O edificio, referente da arquitectura contemporánea portuguesa, tivo varios premios. As súas instalacións, distribúense nun gran adro e seis salas temáticas: Territorio e Formación de Portugal, Sociedade Medieval, O Románico, Os Construtores, Simboloxía e cor, Monumentos ao longo do tempo. De seguido, marchamos acompañados polo mesmo guía, Miguel, que nos amosara a igrexa de a Rubiães, para visitar varios monumentos da ruta do románico portugués.
11:25 h: Visita guiada ao mosteiro de Travanca. Asociado á estirpe dos gascos, á que pertencía Egas Moniz, titor de don Afonso Henriques, constituíu un dos máis poderosos institutos monásticos da Terra de Sousa durante a Idade Media. Este mosteiro destaca polas súas dimensións, sobre todo pola igrexa, construída no século XIII. No exterior da Igrexa, de tres naves, impresiona a portada principal coroada por unha cornixa sobre modillóns rectangulares e decorada con ménsulas en forma de cabezas bovinas. As arquivoltas teñen touros e nos seus capiteis están representados paxaros de pescozo entrelazado, serpes, figuras humanas e monstros que tragan homes espidos. Chamounos moito a atención a sancristía, os seus caixóns e as pinturas do teito.
O conxunto complétase cunha torre illada, considerada unha das torres portuguesas medievais máis altas. Destacando a súa portada ricamente labrada, cuxo tímpano presenta unha orixinal representación do Agnus Dei erguendo unha cruz patada. Rematamos a visita a este mosteiro dando un paseo polas súas hortas.
14:00 h: Xantar nun restaurante das aforas de Travanca.
15:10 h: Paseo guiado polo parque da Torre do Vilar e visita á súa torre medieval. A torre debeu ser construída entre fins do s. XIII e principios do XIV, de planta rectangular, érguese sobre un afloramento granítico. Máis que unha construción militar, é un símbolo de poder da nobreza nobiliaria, constituíndo un exemplo da domus fortis no territorio de Tâmega e Sousa.
16:30 h: Visita guiada ao mosteiro de Paços de Sousa. Foi en Paço de Sousa onde nace unha tendencia baseada na tradición prerrománica e influenciada por temas do románico de Coimbra e da catedral do Porto, dando lugar ao que se denomina “románico nacionalizado”. O Mosteiro de Paço de Sousa foi fundado no século X por Trutesendo Galindes e a súa muller Anímia. A Igrexa ten unha decoración propia e singular, emprega ornamentación vexetal de corte en bisel e desenvolve longos frisos, ao estilo da arquitectura visigoda e mozárabe. O edificio foi restaurado no século XIX e no XX. No interior da Igrexa atópase o sepulcro de Egas Moniz, axudante do rei D. Afonso Henriques.
18:15 h: Visita guiada ao mosteiro de S. Pedro da Ferreira. A súa igrexa é un dos monumentos máis interesantes do románico portugués. A fachada principal presenta unhas arquivoltas con perforacións que tamén aparecen na catedral de Zamora. A Igrexa de Ferreira reúne unha serie de motivos escultóricos de diferentes orixes xeográficas e talleres de canteiros: Zamora-Compostela, Coimbra-Oporto e Braga, destacando a representación de xograres nun dos capiteis do capela maior.
20:45 h: Cea no hotel Benestar-Termas de Vizela. Paseo polo parque.
Domingo, 12 de maio de 2024
08:30 h: Collemos o autobús para volver ao Norte da Gallaecia.
10:00 h: Visita guiada ao castelo de Lanhoso. En 1910 foi nomeado Monumento Nacional. Esta fortaleza foi construída, sobre un impresionante macizo granítico, polo arcebispo de Braga, Pedro I, no s. XI co obxectivo de defender a sé episcopal.
Nel repasamos unha serie de feitos históricos pois é un dos monumentos que mellor evoca a memoria de D. Teresa, nai de D. Afonso Henriques, primeiro Rei de Portugal, destacando o episodio do asedio de D. Urraca, a súa media irmá. Incapaces de tomar asalto o bastión medieval, ambas as partes acabaron coa disputa coa sinatura do Tratado de Lanhoso, en 1121. Ou como, xa no 1128, derrotada na batalla de S. Mamede, volve ao castelo camiño do exilio na Galiza norte.
O guía tamén nos relatou o crime pasional acontecido no s. XIII, cando o seu alcaide Rui Gonçalves ponlle lume para matar aos seus moradores.
13:00 h: Visita á Feira de Cerdal. O segundo domingo de cada mes celébrase en Cerdal unha feira moi animada na que podes atopar de todo: téxtil, confección, calzado, produtos agrícolas. A que se celebra en Santos é impresionante.
15:00 h: Comida nun restaurante de preto de Valença do Minho.
17:10h: Visita guiada ás ruínas das dependencias do mosteiro de San Fins de Friestas e á súa ben conservada igrexa románica. A poucos quilómetros de Valença visitamos este conxunto monumental. O mosteiro fundouse a fins dos. XI, en tempos do d. Tareixa, nai do Afonso Henriques. A súa igrexa conserva practicamente intacta a súa estrutura e formas medievais, Nela puidemos apreciar un gran repertorio escultórico figurado tanto na cabeceira como nos canzorros.
18:30 h: Saída cara a Compostela para chegar ás 21:30 h., hora galega.
08:30 h: Collemos o autobús para volver ao Norte da Gallaecia.
10:00 h: Visita guiada ao castelo de Lanhoso. En 1910 foi nomeado Monumento Nacional. Esta fortaleza foi construída, sobre un impresionante macizo granítico, polo arcebispo de Braga, Pedro I, no s. XI co obxectivo de defender a sé episcopal.
Nel repasamos unha serie de feitos históricos pois é un dos monumentos que mellor evoca a memoria de D. Teresa, nai de D. Afonso Henriques, primeiro Rei de Portugal, destacando o episodio do asedio de D. Urraca, a súa media irmá. Incapaces de tomar asalto o bastión medieval, ambas as partes acabaron coa disputa coa sinatura do Tratado de Lanhoso, en 1121. Ou como, xa no 1128, derrotada na batalla de S. Mamede, volve ao castelo camiño do exilio na Galiza norte.
O guía tamén nos relatou o crime pasional acontecido no s. XIII, cando o seu alcaide Rui Gonçalves ponlle lume para matar aos seus moradores.
13:00 h: Visita á Feira de Cerdal. O segundo domingo de cada mes celébrase en Cerdal unha feira moi animada na que podes atopar de todo: téxtil, confección, calzado, produtos agrícolas. A que se celebra en Santos é impresionante.
15:00 h: Comida nun restaurante de preto de Valença do Minho.
17:10h: Visita guiada ás ruínas das dependencias do mosteiro de San Fins de Friestas e á súa ben conservada igrexa románica. A poucos quilómetros de Valença visitamos este conxunto monumental. O mosteiro fundouse a fins dos. XI, en tempos do d. Tareixa, nai do Afonso Henriques. A súa igrexa conserva practicamente intacta a súa estrutura e formas medievais, Nela puidemos apreciar un gran repertorio escultórico figurado tanto na cabeceira como nos canzorros.
18:30 h: Saída cara a Compostela para chegar ás 21:30 h., hora galega.
a revolución galega de 1846 en santiago. fotos do roteiro.
A chuvia non impediu que percorrésemos as rúas de Compostela guiados por Prudencio Viveiro Mogo, investigador especialista en historia contemporánea, membro do consello editorial de Murguía, Revista Galega de Historia e do consello da editorial Laiovento, para visitar os lugares onde aconteceron os feitos máis senllerios da Revolución de 1846.
Podes consultar a obra de Francisco Tettamancy, La rev olución gallega de 1846, no seguinte enlace https://biblioteca.galiciana.gal/es/consulta/registro.do?id=498224
Podes consultar a obra de Francisco Tettamancy, La rev olución gallega de 1846, no seguinte enlace https://biblioteca.galiciana.gal/es/consulta/registro.do?id=498224
visita guiada ao apoi. arquivo do patrimonio oral da identidade. museo do pobo galego. fotos.
Onte visitamos o APOI guiados por Concha Losada. Despois de escoitar unha breve exposición sobre que é o como podemos acceder e usar este arquivo dixital, tivemos a oportunidade de facer unha visita polas súas instalacións e ver os seus arquivos.
IMPORTANCIA DA DIXITALIZACIÓN NA CULTURA. O EXEMPLO DO APOI DO MUSEO DO POBO GALEGO
Grazas a dixitalización, indexación e posta a disposición on-line do material orixinal gravado fai décadas podemos seguir escoitando aos maiores, podemos empregar as súas voces e os seus instrumentos como fonte para nos recrear, para continuar creando e manter un patrimonio vivo.
Os cambios do modo de vida producidos neste último século trouxeron consecuencias no facer, no saber facer e mesmo no proceso de aprendizaxe social, de transmisión da cultura. Cando, por exemplo, desapareceron as tarefas artesanais colectivas, seguramente marchou con elas a necesidade de harmonizar o ritmo físico de traballo, e tamén a necesidade de cantar ó traballar.
E cando a xente deixou de cantar e facer música por sí, quedamos tamén sen xente que ensinara a aqueles que están arredor, tal e como se aprendía de vello. Coa chegada da radio, televisión, discos,... apareceu ou incrementouse a produción e distribución de música profesional. A música e o canto pasaron a nacer nas latas e as latas poden ser producidas e distribuídas desde moi lonxe, en calquera sitio do mundo: Industria manda.
Os novos e os vellos seguimos a gozar da música que nos acompaña do berce ao cadaleito. A diferencia mírase en onde está aquela persoa que escoitamos, quen é, de onde ven, onde e como aprendeu a cantar ou a tocar, por que e como chegou a cantar para nos.
Os nosos mozos e mozas corean a artistas de todo o mundo e a globalización ten aspectos moi positivos pero, cando escoitamos falar da riqueza dunha globalización intercultural, teriamos que nos parar a pensar que imos ofrecer (a esa interculturalidade que nos propoñen) se non temos nada de noso que aportar.
Podemos deixar correr a vida e non nos cuestionar a perda dos nosos referentes na música e no canto. Mesmo pode desaparecer a nosa cultura como desapareceron tantas outras na historia da humanidade. Pero non queremos que iso pase.
Dixitalizar os rexistros sonoros de voz e música e as gravacións audiovisuais asegura a permanencia do material gravado mais aló da degradación dos soportes perecedoiros nos que foi almacenada fai décadas. Ademais, ofrece un modo mais axeitado de incorporar o tratamento deses rexistros a bases de datos. Nelas poden establecerse relacións directas das gravacións con gran cantidade de outros datos (ou metadatos) para que poidamos facer buscas do que desexamos con criterios complexos, facer comparacións por áreas xeográficas ou temporais (por exemplo: buscar cantigas de mulleres de Lugo anteriores a 1975...), consultar os sons acompañados das letras, de fotografías, da bibliografía que exista en relación con elas etc.
No Arquivo do Patrimonio Oral da Identidade (APOI) gardamos e poñemos a disposición das persoas (presencialmente e no noso sitio web http://apoi.museodopobo.gal/ ) os rexistros sonoros orixinais de música tradicional galega e patrimonio oral de Galicia que alberga o Museo do Pobo Galego. Estes fondos foron recollidos por todo o país (e nas terras de emigración) a centos do informantes, por coleccionistas e compiladores que nolos cederon, e continúan crecendo ata o día de hoxe.
Para cultivar fan falta sementes. O símil da semente do patrimonio herdado, do aprendido dos maiores como base sobre a que asentar o presente e o futuro dunha cultura, está ben establecido na literatura e mais na vida. Se perdemos as sementes, perderemos a posibilidade de cultivar, de producir e de seguir coa cadea de gardar para ter colleita nova, ... e facer país.
Este texto foi escrito por Concha Losada Vázquez, coordinadora do APOI do MPG para o boletín electrónico de PuntoGal..
IMPORTANCIA DA DIXITALIZACIÓN NA CULTURA. O EXEMPLO DO APOI DO MUSEO DO POBO GALEGO
Grazas a dixitalización, indexación e posta a disposición on-line do material orixinal gravado fai décadas podemos seguir escoitando aos maiores, podemos empregar as súas voces e os seus instrumentos como fonte para nos recrear, para continuar creando e manter un patrimonio vivo.
Os cambios do modo de vida producidos neste último século trouxeron consecuencias no facer, no saber facer e mesmo no proceso de aprendizaxe social, de transmisión da cultura. Cando, por exemplo, desapareceron as tarefas artesanais colectivas, seguramente marchou con elas a necesidade de harmonizar o ritmo físico de traballo, e tamén a necesidade de cantar ó traballar.
E cando a xente deixou de cantar e facer música por sí, quedamos tamén sen xente que ensinara a aqueles que están arredor, tal e como se aprendía de vello. Coa chegada da radio, televisión, discos,... apareceu ou incrementouse a produción e distribución de música profesional. A música e o canto pasaron a nacer nas latas e as latas poden ser producidas e distribuídas desde moi lonxe, en calquera sitio do mundo: Industria manda.
Os novos e os vellos seguimos a gozar da música que nos acompaña do berce ao cadaleito. A diferencia mírase en onde está aquela persoa que escoitamos, quen é, de onde ven, onde e como aprendeu a cantar ou a tocar, por que e como chegou a cantar para nos.
Os nosos mozos e mozas corean a artistas de todo o mundo e a globalización ten aspectos moi positivos pero, cando escoitamos falar da riqueza dunha globalización intercultural, teriamos que nos parar a pensar que imos ofrecer (a esa interculturalidade que nos propoñen) se non temos nada de noso que aportar.
Podemos deixar correr a vida e non nos cuestionar a perda dos nosos referentes na música e no canto. Mesmo pode desaparecer a nosa cultura como desapareceron tantas outras na historia da humanidade. Pero non queremos que iso pase.
Dixitalizar os rexistros sonoros de voz e música e as gravacións audiovisuais asegura a permanencia do material gravado mais aló da degradación dos soportes perecedoiros nos que foi almacenada fai décadas. Ademais, ofrece un modo mais axeitado de incorporar o tratamento deses rexistros a bases de datos. Nelas poden establecerse relacións directas das gravacións con gran cantidade de outros datos (ou metadatos) para que poidamos facer buscas do que desexamos con criterios complexos, facer comparacións por áreas xeográficas ou temporais (por exemplo: buscar cantigas de mulleres de Lugo anteriores a 1975...), consultar os sons acompañados das letras, de fotografías, da bibliografía que exista en relación con elas etc.
No Arquivo do Patrimonio Oral da Identidade (APOI) gardamos e poñemos a disposición das persoas (presencialmente e no noso sitio web http://apoi.museodopobo.gal/ ) os rexistros sonoros orixinais de música tradicional galega e patrimonio oral de Galicia que alberga o Museo do Pobo Galego. Estes fondos foron recollidos por todo o país (e nas terras de emigración) a centos do informantes, por coleccionistas e compiladores que nolos cederon, e continúan crecendo ata o día de hoxe.
Para cultivar fan falta sementes. O símil da semente do patrimonio herdado, do aprendido dos maiores como base sobre a que asentar o presente e o futuro dunha cultura, está ben establecido na literatura e mais na vida. Se perdemos as sementes, perderemos a posibilidade de cultivar, de producir e de seguir coa cadea de gardar para ter colleita nova, ... e facer país.
Este texto foi escrito por Concha Losada Vázquez, coordinadora do APOI do MPG para o boletín electrónico de PuntoGal..
presentación do libro "personaxes da galiza medieval II". fotos
O pasado sábado, 6 de abril demos a coñecer o libro PERSONAXES DA GALIZA MEDIEVAL II, unha monografía que, por esta orde, presentaron: Natividade González Rodríguez, Deputada de Cultura da Exma. Deputación da Coruña; Daniel Lorenzo Santos, director da Fundación da catedral de Santiago e dous dos seus autores, o doutor Alexandre Peres Vigo (profesor da Universidade da Coruña) e o doutor Francisco Rodríguez Sánchez, profesor xubilado.
O salón de actos do Múseo das Peregrinacións e de Santiago, a quen reiteramos as grazas pola súa colaboración, quedouse pequeno, como nas anteriores presentacións. Despois da presentación, o público participou nun coloquio cos autores facendo preguntas e suxestións de grande interese.
Personaxes da Galiza Medieval II, é o terceiro dos cinco libros que a AC. O Galo de Santiago ten programado editar sobre o antigo reino de Galiza e sobre homes mulleres que nel desempeñaron un rol relevante, entre os séculos VI e XV. É unha tarefa que a nosa agrupación acomete como parte da súa actividade sociocultural e coa responsabilidade que implica facer visible e contribuír a desmontar estereotipos construídos e alimentados segundo os intereses dos gobernos herdeiros do liberalismo decimonónico, e de empresas que fan de Galiza unha terra na que explotar os seus recursos sen devolverlle practicamente nada das ganancias que aquí se xeran.
Organizar e difundir o pasado constitúe unha das ferramentas máis utilizadas por esas elites de poder, para destruír o orgullo dos pobos. E para logralo, erguen como instrumentos primordiais agochar, terxiversar, ridiculizar e subestimar as tradicións e os feitos acaecidos ao longo dos séculos, unha estratexia que innegabelmente seguen a empregar aquí, en Galiza.
Personaxes da Galiza Medieval II, o libro que hoxe presentamos, vai dirixido a aquelas xentes que ignoran ou posúen unha información exigua de que Galiza foi un reino con soberanía de seu, a persoas que por primeira vez se aproximan a un período do noso pasado que lles resulta case descoñecido.
A altísima demanda que acadaron as monografías anteriores e esta que agora sae do prelo, reforza a nosa convicción no devezo que sente parte do noso pobo por coñecer a súa historia, de que é grande a súa consciencia sobre a ocultación e deturpación que sufriu canto aquí sucedeu ao longo dos séculos. A enorme solicitación que recibimos destes estudos divulgativos que estamos a publicar, acentúa a nosa crenza de que se está a converter nunha esixencia da cidadanía, poder saber canto ocorreu en Galiza durante máis de doce centurias.
Con Personaxes da Galiza Medieval II, arelamos achegar ao gran público as figuras de sobranceiros aristócratas e eclesiásticos do noso antigo reino, que defenderon ou intentaron aumentar o seu poderío e as súas propiedades, enfrontándose a outros nobres, ou incluso a reis. Asemade, procuramos lembrar a existencia de señores feudais que contemplaron ou apoiaron unha unión lusogalaica fronte á dominación de Castela.
Non resultou nada doado escolmar aos personaxes de entre bastantes outros que tamén poderían formar parte deste achegamento á Idade Media na antiga Gallaecia. A escolla, levámola a cabo sendo moi conscientes de que o seu proceder responde aos intereses e á ideoloxía da clase dirixente dos anos que se fixaron para este volume e de que a situación do pobo, o gran protagonista da historia, era a típica da época feudal.
A introdución de Personaxes da Galiza Medieval II, pertence ao doutor Francisco Rodríguez Sánchez. O texto sobre a raíña Dona Sancha, ao recoñecido investigador Manuel Carreido Tejedo. Os de Fernando e Vermudo Peres de Trava e o de Fernando Ruis de Castro, a Alexandre Peres Vigo, profesor da Universidade da Coruña. O texto sobre o arcebispo Bernardo II, a Xosé Manuel Sánchez Sánchez, profesor da Universidade de Santiago. O de Paio Gómez Chariño e o do Pedro Fernández de Castro “o da Guerra”, a Héitor Picallo Fontes, enxeñeiro naval. E o de Afonso Soares de Deza, a Xosé Miguel Andrade Cernadas, profesor da Universidade de Santiago.
A Asociación Agrupación Cultural O Galo, amosa o seu agradecemento a tod@s cant@s nos axudan neste proxecto, a vós por asistir a este acto e á Exma. Deputación da Coruña, pola súa contribución para que sacar á rúa o libro Personaxes da Galiza Medieval II.
O salón de actos do Múseo das Peregrinacións e de Santiago, a quen reiteramos as grazas pola súa colaboración, quedouse pequeno, como nas anteriores presentacións. Despois da presentación, o público participou nun coloquio cos autores facendo preguntas e suxestións de grande interese.
Personaxes da Galiza Medieval II, é o terceiro dos cinco libros que a AC. O Galo de Santiago ten programado editar sobre o antigo reino de Galiza e sobre homes mulleres que nel desempeñaron un rol relevante, entre os séculos VI e XV. É unha tarefa que a nosa agrupación acomete como parte da súa actividade sociocultural e coa responsabilidade que implica facer visible e contribuír a desmontar estereotipos construídos e alimentados segundo os intereses dos gobernos herdeiros do liberalismo decimonónico, e de empresas que fan de Galiza unha terra na que explotar os seus recursos sen devolverlle practicamente nada das ganancias que aquí se xeran.
Organizar e difundir o pasado constitúe unha das ferramentas máis utilizadas por esas elites de poder, para destruír o orgullo dos pobos. E para logralo, erguen como instrumentos primordiais agochar, terxiversar, ridiculizar e subestimar as tradicións e os feitos acaecidos ao longo dos séculos, unha estratexia que innegabelmente seguen a empregar aquí, en Galiza.
Personaxes da Galiza Medieval II, o libro que hoxe presentamos, vai dirixido a aquelas xentes que ignoran ou posúen unha información exigua de que Galiza foi un reino con soberanía de seu, a persoas que por primeira vez se aproximan a un período do noso pasado que lles resulta case descoñecido.
A altísima demanda que acadaron as monografías anteriores e esta que agora sae do prelo, reforza a nosa convicción no devezo que sente parte do noso pobo por coñecer a súa historia, de que é grande a súa consciencia sobre a ocultación e deturpación que sufriu canto aquí sucedeu ao longo dos séculos. A enorme solicitación que recibimos destes estudos divulgativos que estamos a publicar, acentúa a nosa crenza de que se está a converter nunha esixencia da cidadanía, poder saber canto ocorreu en Galiza durante máis de doce centurias.
Con Personaxes da Galiza Medieval II, arelamos achegar ao gran público as figuras de sobranceiros aristócratas e eclesiásticos do noso antigo reino, que defenderon ou intentaron aumentar o seu poderío e as súas propiedades, enfrontándose a outros nobres, ou incluso a reis. Asemade, procuramos lembrar a existencia de señores feudais que contemplaron ou apoiaron unha unión lusogalaica fronte á dominación de Castela.
Non resultou nada doado escolmar aos personaxes de entre bastantes outros que tamén poderían formar parte deste achegamento á Idade Media na antiga Gallaecia. A escolla, levámola a cabo sendo moi conscientes de que o seu proceder responde aos intereses e á ideoloxía da clase dirixente dos anos que se fixaron para este volume e de que a situación do pobo, o gran protagonista da historia, era a típica da época feudal.
A introdución de Personaxes da Galiza Medieval II, pertence ao doutor Francisco Rodríguez Sánchez. O texto sobre a raíña Dona Sancha, ao recoñecido investigador Manuel Carreido Tejedo. Os de Fernando e Vermudo Peres de Trava e o de Fernando Ruis de Castro, a Alexandre Peres Vigo, profesor da Universidade da Coruña. O texto sobre o arcebispo Bernardo II, a Xosé Manuel Sánchez Sánchez, profesor da Universidade de Santiago. O de Paio Gómez Chariño e o do Pedro Fernández de Castro “o da Guerra”, a Héitor Picallo Fontes, enxeñeiro naval. E o de Afonso Soares de Deza, a Xosé Miguel Andrade Cernadas, profesor da Universidade de Santiago.
A Asociación Agrupación Cultural O Galo, amosa o seu agradecemento a tod@s cant@s nos axudan neste proxecto, a vós por asistir a este acto e á Exma. Deputación da Coruña, pola súa contribución para que sacar á rúa o libro Personaxes da Galiza Medieval II.
PRESENTACIÓN DO LIBRO "AUTOGOBERNO E SISTEMAS DE FINANCIAMENTO. O PAPEL DA NACIÓN GALEGA. FOTOS
GALA DE ENTREGA DOS PREMIOS DA CULTURA DA DEPUTACIÓN DA CORUÑA. 2023
Na Gala, a Deputación da Coruña entrega o premio "Begoña Caamaño" á acción cultural pola igualdade de xénero a Luz Fandiño, proposta pola AC O Galo.
BREVE BIOGRAFÍA
Luz Fandiño Rodríguez naceu no barrio de Sar (Santiago de Compostela) en 1931. Nacida no seo do matriarcado a súa nai e avoa transmitíronlle o amor pola liberdade e a resistencia ante unha ditadura cruel da que tivo que fuxir.
A vida política e militante de Luz estivo marcada polos libros escondidos, salvados da queima do franquismo, que revelaban un mundo libre de inxustizas polo que segue loitando.
Enganada por unhas familiares, emigrou a Arxentina onde chegou en 1952, non atopou os cartos para axudar a súa nai e avoa, traballou durante un tempo por un salario que caía nas mans das súas primas e do que tiña que pedir para pagar os selos das cartas que enviaba á súa familia. Duramente explotada limpando casas refuxiouse na súa lingua e nos libros para poder soportar as penurias e inxustizas, como o silencio ao que eran condenadas as mulleres con inquedanzas que ela rompeu.
Nos anos 60 nacen a Luz poeta e comprometida coa lingua que segue cultivando e creando na actualidade. En Bos Aires visita por primeira vez unha biblioteca, a do Centro Galego, onde namorou da literatura e comezou a escribir. Coñece a obra da súa musa, Rosalía de Castro, pola que sente especial devoción e que contribúe a reforzar o espírito revolucionario que lle viña dende o berce. En 1964 emigra a París.
En 1979 retorna definitivamente á súa cidade natal onde seguirá a traballar e escribir ata hoxe que con 91 anos é unha histórica activista social, inspiración para mozos e mozas das que lle gusta estar rodeada e que a buscan para escoitar as súas vivencias.
Colaborou e colabora con diferentes publicacións galegas, no programa radiofónico Diario cultural da Radio galega, coas Redes Escarlata, Mulheres Trasgredindo e Mar de Tinta.
Segue activa, escribe e acode a centros sociais, colexios, institutos … para dar charlas sobre a emigración, os seus poemas, e a súa experiencia de vida.
A súa obra na que abundan os poemas contra a guerra, a soidade e o feminismo foi musicada por artistas como María Xosé Silvar, Sés.
Destacan os títulos Farangulliña de neve, 1998, e O pracer de envellecer, 2014. Participou de obras colectivas: Xuro que nunca volverei pasar fame. Poesía escarlata, 2003, Difusora: 150 Cantares para Rosalía (libro dixital); Verbo na arria. Homenaxe literaria a Xohan Xesús González, 2016, Fervenza.
En 2019 é agasallada pola Asociación Cultural Agromada de Seixalbo co XI Premio Freire Carril.No ano seguinte, 2020, a cineasta Sonia Méndez estrea o documental Luz Fandiño, a poeta analfabeta sobre a súa vida e ideas, con éxito de público en diferentes pantallas galegas. En 2022 é distinguida pola Asociación Cultural Val de Láncara co XX Premio Ramón Piñeiro Facer país.
BREVE BIOGRAFÍA
Luz Fandiño Rodríguez naceu no barrio de Sar (Santiago de Compostela) en 1931. Nacida no seo do matriarcado a súa nai e avoa transmitíronlle o amor pola liberdade e a resistencia ante unha ditadura cruel da que tivo que fuxir.
A vida política e militante de Luz estivo marcada polos libros escondidos, salvados da queima do franquismo, que revelaban un mundo libre de inxustizas polo que segue loitando.
Enganada por unhas familiares, emigrou a Arxentina onde chegou en 1952, non atopou os cartos para axudar a súa nai e avoa, traballou durante un tempo por un salario que caía nas mans das súas primas e do que tiña que pedir para pagar os selos das cartas que enviaba á súa familia. Duramente explotada limpando casas refuxiouse na súa lingua e nos libros para poder soportar as penurias e inxustizas, como o silencio ao que eran condenadas as mulleres con inquedanzas que ela rompeu.
Nos anos 60 nacen a Luz poeta e comprometida coa lingua que segue cultivando e creando na actualidade. En Bos Aires visita por primeira vez unha biblioteca, a do Centro Galego, onde namorou da literatura e comezou a escribir. Coñece a obra da súa musa, Rosalía de Castro, pola que sente especial devoción e que contribúe a reforzar o espírito revolucionario que lle viña dende o berce. En 1964 emigra a París.
En 1979 retorna definitivamente á súa cidade natal onde seguirá a traballar e escribir ata hoxe que con 91 anos é unha histórica activista social, inspiración para mozos e mozas das que lle gusta estar rodeada e que a buscan para escoitar as súas vivencias.
Colaborou e colabora con diferentes publicacións galegas, no programa radiofónico Diario cultural da Radio galega, coas Redes Escarlata, Mulheres Trasgredindo e Mar de Tinta.
Segue activa, escribe e acode a centros sociais, colexios, institutos … para dar charlas sobre a emigración, os seus poemas, e a súa experiencia de vida.
A súa obra na que abundan os poemas contra a guerra, a soidade e o feminismo foi musicada por artistas como María Xosé Silvar, Sés.
Destacan os títulos Farangulliña de neve, 1998, e O pracer de envellecer, 2014. Participou de obras colectivas: Xuro que nunca volverei pasar fame. Poesía escarlata, 2003, Difusora: 150 Cantares para Rosalía (libro dixital); Verbo na arria. Homenaxe literaria a Xohan Xesús González, 2016, Fervenza.
En 2019 é agasallada pola Asociación Cultural Agromada de Seixalbo co XI Premio Freire Carril.No ano seguinte, 2020, a cineasta Sonia Méndez estrea o documental Luz Fandiño, a poeta analfabeta sobre a súa vida e ideas, con éxito de público en diferentes pantallas galegas. En 2022 é distinguida pola Asociación Cultural Val de Láncara co XX Premio Ramón Piñeiro Facer país.
presentación do libro "os reis e as raíñas da galiza". fotos
MULLERES E PRECARIEDADE: A ESCRAVITUDE NO SÉCULO XXI.
Onte, 7 de marzo, organizamos unha palestra para falar da situación da muller no século XXI. Despois de escoitar a Susana Méndez houbo un animado debate entre o público asistente.
roteiro a memoria da prensa en galego. compostela 17 de febreiro.
XORNADAS SOBRE A SITUACIÓN E OPORTUNIDADES DA ECONMÍA GALEGA 2024. o Sector turístico.
XORNADAS SOBRE A SITUACIÓN E OPORTUNIDADES DA ECONMÍA GALEGA 2024. industria de transfornación ligada aos sectores produticos.
xornadas sobre a situación e oportunidades da econmía galega 2024. sector pesqueiro galego.
xornadas sobre a situación e oportunidades da economía galega 2024.
sector enercético e minaría na Galiza.
xornadas sobre a situación e oportunidades da economía galega 2024.
análise do complexo agrario galego.
concerto do grupo de música antiga 1500. dor e amor, feitos de armas históricos na galiza medieval e portugal, cun epílogo amábel
Onte asistimos ao concerto do Grupo de Música Antiga 1500 no Salón do Museo das Peregrinacións e de Santiago. Esta actuación pechou con broche de ouro as actividades realizadas pola asociación ao longo dese ano (palestras, presentacións de libros, viaxes culturais, representacións teatrais, roteiros polos barrios de Compostela.…). Grazas Belén Bermejo, Pablo Ruibal e Andrés Díaz pola fermosa actuación.
O concerto tivo catro partes:
1ª Con temas sobre a Frouxeira e o Mariscal Pardo de Cela.
2ª Tratou a participación das tropas galegas na conquista de Almería no 1147. Coa estrea mundial dunha peza preparada para o caso.
3ª A Batalla de Alcazarquivir.
4ª O amor con pezas italianas do s. XVI.
Para rematar cun bis, unha peza do Cancioneiro de elvas, Que he o que vejo.
Dor e Amor, título do concerto, foi un tema acaído nestas datas. Pois a humanidade é quen de matarse de forma inmisericordiosa (conflito palestino…) e ao mesmo tempo de dar a vida por salvar un semellante ou amar sen condicións. Somos persoas, todas distintas. Como individuos non temos futuro pois a nosa forza está na nosa unión, nunha senda de solidariedade e paz.
Desde O Galo continuaremos traballando o vindeiro ano a prol da xente e a nosa cultura. deixemos as guerras nos libros de historia e teñamos un 2024 en paz e cheo de amor.
No libro que agasallamos na entrada podedes atopar máis información sobre o Grupo 1500, os seus integrantes e o concreto. Só un apuntamento sobre o poema de Almería: Este poema épico anónimo narra a chegada ao cerco de Almería das tropas terrestres cristiás, escrito a mediados do s. XII, chegou a nós en varias copias dos séculos XVI e posteriores. O Grupo 1500 colleu os versos referidos ás mesnadas galegas e fixo unha contrafacta que estrea a nivel mundial neste concerto.
O concerto tivo catro partes:
1ª Con temas sobre a Frouxeira e o Mariscal Pardo de Cela.
2ª Tratou a participación das tropas galegas na conquista de Almería no 1147. Coa estrea mundial dunha peza preparada para o caso.
3ª A Batalla de Alcazarquivir.
4ª O amor con pezas italianas do s. XVI.
Para rematar cun bis, unha peza do Cancioneiro de elvas, Que he o que vejo.
Dor e Amor, título do concerto, foi un tema acaído nestas datas. Pois a humanidade é quen de matarse de forma inmisericordiosa (conflito palestino…) e ao mesmo tempo de dar a vida por salvar un semellante ou amar sen condicións. Somos persoas, todas distintas. Como individuos non temos futuro pois a nosa forza está na nosa unión, nunha senda de solidariedade e paz.
Desde O Galo continuaremos traballando o vindeiro ano a prol da xente e a nosa cultura. deixemos as guerras nos libros de historia e teñamos un 2024 en paz e cheo de amor.
No libro que agasallamos na entrada podedes atopar máis información sobre o Grupo 1500, os seus integrantes e o concreto. Só un apuntamento sobre o poema de Almería: Este poema épico anónimo narra a chegada ao cerco de Almería das tropas terrestres cristiás, escrito a mediados do s. XII, chegou a nós en varias copias dos séculos XVI e posteriores. O Grupo 1500 colleu os versos referidos ás mesnadas galegas e fixo unha contrafacta que estrea a nivel mundial neste concerto.
TUMBAS DE ECLESIÁSTICOS E NOBRES NA CATEDRAL DE SANTIAGO
Guiados por Ramón Yzquierdo tivemos a oportunidade de visitar as tumbas de eclesiásticos e nobres da catedral de Santiago de Compostela o 14 de decembro. Comezando polas tampas expostas nas salas do museo, puidemos ver fondos custodiados nos almacéns, as laudas do claustro, os enterramentos das escavacións e mesmo as tumbas de varias capelas que normalmente están pechadas ao público, seguindo as explicación do director técnico – conservador do Museo da Catedral.
40 anos do carrabouxo
Onte, 5 de decembro, inauguramos no CS do Ensanche a exposición do Carrabouxo. Comezou cunhas verbas de Xosé M. Carril, en representación de Galiza Cultura, e a alcaldesa Goretti Sanmartín. A continuación, Xosé Lois "O Carrabouxo" guiounos pola mostra comentando a súa obra.
Máis información en:
https://www.santiagoturismo.com/axenda-cultural/40-anos-do-carrabouxo
https://oensanche.wordpress.com/2023/11/30/exposicion-40-anos-do-carrabouxo-no-csc-do-ensanche/
https://axendacultural.aelg.gal/2023/12/04/compostela-inauguracion-da-exposicion-40-anos-do-carrabouxo-o-5-de-decembro-as-1930/
https://www.nosdiario.gal/articulo/cultura/carrabouxo-aniversario-compostela/20231205220034184161.html
Máis información en:
https://www.santiagoturismo.com/axenda-cultural/40-anos-do-carrabouxo
https://oensanche.wordpress.com/2023/11/30/exposicion-40-anos-do-carrabouxo-no-csc-do-ensanche/
https://axendacultural.aelg.gal/2023/12/04/compostela-inauguracion-da-exposicion-40-anos-do-carrabouxo-o-5-de-decembro-as-1930/
https://www.nosdiario.gal/articulo/cultura/carrabouxo-aniversario-compostela/20231205220034184161.html
CRESCONIO E DIEGO PELÁEZ. DOUS BISPOS IRIENSES DO S. XI.
O catedrático de Historia Medieval Miguel Cernadas, na palestra do mércores 15 de novembro sobre CRESCONIO E DIEGO PELÁEZ, falounos destes poderosos bispos ao fronte da sé compostelá. Os dous, señores feudais. Os dous, protagonistas políticos de primeiro nivel e estreitamente relacionados coa monarquía. Centrou a súa intervención nas súas semellanzas, e nas súas diferenzas, na vida e na obra destes dous prelados, símbolo da poderosa e influínte Galiza do século XI.
presentación do libro cento doce viaxes na miña terra
Onte, 2 de novembro, Xoán Colazo presentounos o seu libro CENTO DOCE VIAXES NA MIÑA TERRA no Espazo Enocultural VIVE,VIDE!. Foi un convite a coñecer mellor a nosa terra e a gozar dela.
A obra, publicada por Sermos Galiza, achega en 492 páxinas con máis de 250 fotografías a toda cor as reflexións do autor sobre diferentes lugares da xeografía física e humana da Galiza, profundamente transformada, que percorreu ao longo destes anos “polas derradeiras paraxes descoñecidas da Galiza”.
Colazo sinala que con este libro quere compartir "a paixón polo país, espertar na xente o interese de saír a camiñar e coñecer a nosa terra. Este é o xeito de valorala, de querela, de reivindicala, de sermos conscientes da nosa historia, da rica arte, da natureza vizosa, da toponimia de noso, das formas de montes, ribeiras e vales."
A obra, publicada por Sermos Galiza, achega en 492 páxinas con máis de 250 fotografías a toda cor as reflexións do autor sobre diferentes lugares da xeografía física e humana da Galiza, profundamente transformada, que percorreu ao longo destes anos “polas derradeiras paraxes descoñecidas da Galiza”.
Colazo sinala que con este libro quere compartir "a paixón polo país, espertar na xente o interese de saír a camiñar e coñecer a nosa terra. Este é o xeito de valorala, de querela, de reivindicala, de sermos conscientes da nosa historia, da rica arte, da natureza vizosa, da toponimia de noso, das formas de montes, ribeiras e vales."
PRESENTACIÓN DO LIBRO A TRANSICIÓN EN GALIZA
Uxío-Breogán Diéguez (Madrid, 1978). Doutor en Historia pola Universitat de Barcelona. Profesor da Universidade da Coruña, na que é director da Cátedra de Memoria Histórica. Cofundador e director de Murguía, Revista Galega de Historia desde 2003. Publicou numerosas obras, entre elas A Transición en Galiza, recentemente reeditada en Laiovento.
Co gallo desta edición, que presentou na libraría Couceiro, falounos deste período da historia recente da nosa terra.
Co gallo desta edición, que presentou na libraría Couceiro, falounos deste período da historia recente da nosa terra.
SITUACIÓN E FUTURO DA PRENSA EN GALIZA
Onte, 20 de outubro de 2023, para celebrar o número 1.000 de NÓS DIARIO, o Galo organizou xunto co xornal unha xuntanza-conversa na Nave de Vidán. Nela falaron: Mª Antonia, presidenta da asociación, Xoán Costa, presidente do consello de administración do xornal e María Obelleiro, a súa directora.
O encontro serviu de ponte entre as persoas responsábeis do xornal e o numeroso público asistente, partillando propostas e inquedanzas sobre a prensa na Galiza, a súa función e perspectivas de futuro.
Despois da charla, as conversas continuaron arredor dun viño galego.
O encontro serviu de ponte entre as persoas responsábeis do xornal e o numeroso público asistente, partillando propostas e inquedanzas sobre a prensa na Galiza, a súa función e perspectivas de futuro.
Despois da charla, as conversas continuaron arredor dun viño galego.
crónica da VIAXE A BURGOS. OUTUBRO 2023.
12 de Outubro. Saímos puntuais de Compostela pois ás 12:30h tiñamos que chegar axiña a Burgos para facer unha visita guiada pola cidade. Ao día seguinte...
AC. O Galo visitou con vagar a catedral de Burgos e o seu museo, seguindo as explicacións da guía que tivo durante esta viaxe cultural. Apreciamos as características da súa arquitectura, das súas pezas escultóricas, capelas e sartegos. Detivémonos no de Cartagena, polas vinculación deste bispo con Compostela, e no altar maior, xa que nel se atopa a tumba de Xoan I, rei de Galiza, coroado en León en 1297. Tamén comprobamos como a asociación de memoria histórica, logrou que borrasen na catedral todo o que lembraba a triste etapa de 1936-1980.
Na Cartuja de Miraflores, focalizamos a visita no retablo e nos enterramentos dos pais de Isabel I e do seu irmán Afonso. Recibimos explicacións das peculiaridades estilísticas destas tres pezas, do que supuxo para Galiza que Isabel chegase a ser a sucesora de Enrique IV, así como do importante que rol que desempeñaron as dúas personaxes situadas no alto do seu gran retablo, pois unha delas pertencía a familia nobiliaria dos Deza.
No mosteiro de Cardeña explicáronnos a diferentes etapas arquitectónicas do edificio, o que queda do claustro románico e os “famosos” sepulcros. Tamén que un dos seu abades foi bispo de Santiago posto por Afonso VI, despois de que este destituíse a Diego Peláez, que nel estivo o campo de concentración franquista só dedicado ás Brigadas Internacionais, que foi un lugar de experimentación de psiquiatras franquistas, que boa parte da estrada que conduce a el foi construída polos brigadistas e que foi un mosteiro no que se refuxiaron importantes nacis (vimos fotos), antes de fuxir para América. Do relativo á 1937- 1955 vimos fotos (non dos experimentos, claro).
Do castelo de Burgos ollamos os impoñentes restos que quedaron en pé despois de que o fixeran estourar os franceses a comezos do s. XIX e desde el a evolución da estrutura urbanística da cidade. Relacionamos a súa construción coa valente loita das tropas galegas (familia Traba) que venceron Afonso O Batallador; disto din as crónicas que aos casteláns debíalles dar vergoña e se pensaban en voltar a chamalos para librarse doutros invasores. Tamén o relacionamos coa expansión do telégrafo na península Ibérica, feito ocorrido de man dun enxeñeiro militar e ministro nado en Muxía.
No mosteiro das Huelgas Reales a visita guiada foi moi demorada e nela acadaron unha presenza especial os numerosos reis e nobres soterrados nel ata o s. XV e relacionados con Galiza. A parte artística ocupou boa parte do tempo pois detivémonos en ver as diferentes etapas da súa construción. Subliñamos a sorpresa dos nosos socios, cando se lles explicou o porqué da escultura articulada de Santiago, e como o poder da catedral Compostelá era tanto que os monarcas e a nobreza de Castela non dubidaron en utilizar, para mingualo, calquera medio ou recurso.
Podedes ver algunha das fotos da viaxe a continuación.
AC. O Galo visitou con vagar a catedral de Burgos e o seu museo, seguindo as explicacións da guía que tivo durante esta viaxe cultural. Apreciamos as características da súa arquitectura, das súas pezas escultóricas, capelas e sartegos. Detivémonos no de Cartagena, polas vinculación deste bispo con Compostela, e no altar maior, xa que nel se atopa a tumba de Xoan I, rei de Galiza, coroado en León en 1297. Tamén comprobamos como a asociación de memoria histórica, logrou que borrasen na catedral todo o que lembraba a triste etapa de 1936-1980.
Na Cartuja de Miraflores, focalizamos a visita no retablo e nos enterramentos dos pais de Isabel I e do seu irmán Afonso. Recibimos explicacións das peculiaridades estilísticas destas tres pezas, do que supuxo para Galiza que Isabel chegase a ser a sucesora de Enrique IV, así como do importante que rol que desempeñaron as dúas personaxes situadas no alto do seu gran retablo, pois unha delas pertencía a familia nobiliaria dos Deza.
No mosteiro de Cardeña explicáronnos a diferentes etapas arquitectónicas do edificio, o que queda do claustro románico e os “famosos” sepulcros. Tamén que un dos seu abades foi bispo de Santiago posto por Afonso VI, despois de que este destituíse a Diego Peláez, que nel estivo o campo de concentración franquista só dedicado ás Brigadas Internacionais, que foi un lugar de experimentación de psiquiatras franquistas, que boa parte da estrada que conduce a el foi construída polos brigadistas e que foi un mosteiro no que se refuxiaron importantes nacis (vimos fotos), antes de fuxir para América. Do relativo á 1937- 1955 vimos fotos (non dos experimentos, claro).
Do castelo de Burgos ollamos os impoñentes restos que quedaron en pé despois de que o fixeran estourar os franceses a comezos do s. XIX e desde el a evolución da estrutura urbanística da cidade. Relacionamos a súa construción coa valente loita das tropas galegas (familia Traba) que venceron Afonso O Batallador; disto din as crónicas que aos casteláns debíalles dar vergoña e se pensaban en voltar a chamalos para librarse doutros invasores. Tamén o relacionamos coa expansión do telégrafo na península Ibérica, feito ocorrido de man dun enxeñeiro militar e ministro nado en Muxía.
No mosteiro das Huelgas Reales a visita guiada foi moi demorada e nela acadaron unha presenza especial os numerosos reis e nobres soterrados nel ata o s. XV e relacionados con Galiza. A parte artística ocupou boa parte do tempo pois detivémonos en ver as diferentes etapas da súa construción. Subliñamos a sorpresa dos nosos socios, cando se lles explicou o porqué da escultura articulada de Santiago, e como o poder da catedral Compostelá era tanto que os monarcas e a nobreza de Castela non dubidaron en utilizar, para mingualo, calquera medio ou recurso.
Podedes ver algunha das fotos da viaxe a continuación.
andaina de santiago a ortoño 12 de outubro de 2023
Socios e socias do Galo participaron na aindaina organizada polos concellos de Compostela e Ames, xunto con outras institucións e organizacións, para conmemorar os 100 anos da creación do SEMINARIO DE ESTUDOS GALEGOS na casa familiar de Rosalía en Ortoño.
Xornadas seminario de estudos galegos 1923-1933. fotos do terceiro día.
O 5 de outubro remataron a xornadas coa participaciónde tres persoas.
Manuel Vilar falounos da etnografía e o SEG.
Mercedes Rozas achegounos á arte na Galiza nos tempos do SEG.
Ramón Ermida pechou estas xornadas falándonos da represión sobre o SEG.
Manuel Vilar falounos da etnografía e o SEG.
Mercedes Rozas achegounos á arte na Galiza nos tempos do SEG.
Ramón Ermida pechou estas xornadas falándonos da represión sobre o SEG.
XORNADAS SEMINARIO DE ESTUDOS GALEGOS 1923-1933. FOTOS DO SEGUNDO DÍA.
Hoxe, día 27 de setembro de 2023, continuaron as xornadas que organizamos xunto co concello de Santiago para celebrar o centenario do SEG.
Xosé Ramón Pena falounos da literatura na xeira do SEG.
A continuación, Aurora Marco destacou o labor das mulleres no SEG.
Para rematar, Uxío Breogán falounos da situación política naqueles tempos e do compromiso da xente do SEG con Galiza.
Xosé Ramón Pena falounos da literatura na xeira do SEG.
A continuación, Aurora Marco destacou o labor das mulleres no SEG.
Para rematar, Uxío Breogán falounos da situación política naqueles tempos e do compromiso da xente do SEG con Galiza.
quico cadaval enche o principal
Onte, 26 de setembro, Quico Cadaval abarrotou o Teatro Principal de Compostela co seu espectáculo TRINTA ANOS A CONTAR HISTORIAS. NOTAS DE RODAPÉ. Este espectáculo foi organizado pola Asociación Memoria Atlántica, coa colaboración da Agrupación Cultural o Galo e o patrocinio do Concello de Santiago de Compostela.
Quico Cadaval repasou o seu repertorio de 30 anos, engadindo explicacións e respostando as preguntas que fixera o público previamente. Contándonos da súa avoa, do cruce do Vilar, do Mascato; falando do coruño ou do mafioso de Serres; lembrando a Pico e o relato da morte agardando en Isfahán, con versións en todas as culturas do mundo. Fixo as delicias do público, non paramos de rir e bater palmas.
Galería de fotos e recorte da Voz.
Quico Cadaval repasou o seu repertorio de 30 anos, engadindo explicacións e respostando as preguntas que fixera o público previamente. Contándonos da súa avoa, do cruce do Vilar, do Mascato; falando do coruño ou do mafioso de Serres; lembrando a Pico e o relato da morte agardando en Isfahán, con versións en todas as culturas do mundo. Fixo as delicias do público, non paramos de rir e bater palmas.
Galería de fotos e recorte da Voz.
XORNADAS SEMINARIO DE ESTUDOS GALEGOS 1923-1933. fOTOS DO PRIMEIRO DÍA.
O día 20 de setembro de 2023 comezaron, na libraría Couceiro de Compostela, as xornadas que organizamos xunto co concello de Santiago para celebrar o centenario do SEG.
Miguel Anxo Xeixas comezou falando das persoas que traballaron paseniñamente recollendo as mostras da nosa cultura: voces, cantigas,... e lembrounos o traballo de figuras como Sarmiento ou Dorothé Schubarth.
A continuación, X. Antón Fraga falounos da aposta polas ciencias naturais, matemáticas e biomedicina que fixeron as persoas do SEG, lembrándonos o inxente labor realizado por persoas como Luis Iglesias ou Isidro Parga.
Para rematar, Antón Costa falounos da situación da escola galega no primeiro terzo do século pasado e do traballo realizado polo SEG no eido da pedagoxía.
Miguel Anxo Xeixas comezou falando das persoas que traballaron paseniñamente recollendo as mostras da nosa cultura: voces, cantigas,... e lembrounos o traballo de figuras como Sarmiento ou Dorothé Schubarth.
A continuación, X. Antón Fraga falounos da aposta polas ciencias naturais, matemáticas e biomedicina que fixeron as persoas do SEG, lembrándonos o inxente labor realizado por persoas como Luis Iglesias ou Isidro Parga.
Para rematar, Antón Costa falounos da situación da escola galega no primeiro terzo do século pasado e do traballo realizado polo SEG no eido da pedagoxía.
ALBA DE GLORIA 2023. pICO sACRO 22 DE XULLO
HOMENAXE ÁS VÍCTIMAS DA REPRESIÓN FRANQUISTA. ILLA DE SAN SIMÓN . 16 DE XULLO DE 2023
CONCERTO DE TOLEMIA´S CONCERT
|
O pasado 17 de xuño asistimos, como convidados, ao concerto de Tolemia’s Consort, organizado pola Asociación de Amigos da Ópera de Santiago no pazo de Fefiñáns.
|
|
visita á exposición
|
|
AO REDOR DA NOVELA DE LOIS DIÉGUEZ AS VOCES AMADAS
debate eleccións municipais
roteiro ao barrio de san lázaro
AS ORIXES DUN BARRIO HISTÓRICO
O descubrimento no ano 813 da tumba do apóstolo Santiago, converterá este espazo sagrado nunha dinámica cidade de proxección universal. A principal vía de comunicación será coñecida como Camiño Francés, a través da cal chegarán desde a Idade Media, peregrinos de toda a Europa continental cruzando a marxe norte da Península Ibérica.
Unha das medidas preventivas das cidades medievais coa que evitar a propagación de pandemias, foi a de situar espazos de reclusión de doentes e hospitais nas aforas. Foi o caso de San Lázaro, agromando coma pequeno núcleo viario ao pé do Camiño Francés, entre o Monte do Gozo e Os Concheiros, onde ficaron os doentes de lepra con acceso vetado á cidade.
A documentación máis antiga versa do ano 1.149, cando se funda o Hospital de San Lázaro, destinado a varóns co mal da lepra. Sen embargo, as diferentes intervencións arqueolóxicas que se realizaron no antigo solar da Escola de Capacitación Agraria, previamente á ocupación polo actual complexo administrativo, permitiron recoñecer unha serie de restos pertencentes a un hábitat medieval no que convivían os doentes, tales coma fondos de cabanas, canles, depósitos e fosas para almacenamento de alimentos coñecidas coma silos.
Desde este intre, a leprosería irá collendo entidade e articulando o espazo inmediato. Mostra disto será a construción dunha igrexa románica, cuxos alicerces e enterramentos asociados, poden contemplarse no andar baixo, dentro da Consellería de Medio Ambiente.
Máis non será o único resto patrimonial senlleiro, conservado ata os nosos días. Co derrubo en 1924 desta capela medieval, constrúese a igrexa modernista da man do arquitecto J. López Rego e que amosa con orgullo no testeiro da súa espadana, a cruz románica orixinal de San Lázaro e que Castelao soubo inmortalizar na obra As cruces de Pedra na Galiza, xunto con outras de semellante tipoloxía.
Tamén daqueles tempos existen outros restos conservados, como as vasillas e xerras cerámicas procedentes dos silos do lazareto e expostas nas vitrinas do Museo das Peregrinacións e de Santiago.
Máis o lazareto foi medrando, igual que o barrio que acababa de abrollar ao pé do principal camiño de peregrinación do occidente europeo. Esta orixe viaria do barrio con orientación lineal leste-oeste, determinará a orde e urbanismo en espiña de peixe das vivendas construídas ao pé do camiño, con hortas particulares nas súas traseiras, bordeadas por agras fértiles e comunicadas á súa vez por vellas corredoiras, sendo abrazado o conxunto por soutos e arboredos, fontes de recursos primarios dos nosos antepasados.
A vida e a historia segue e o lazareto antigo modernizarase no 1886 coa construción dun hospital a cargo da Deputación Provincial, hoxe edificio da Dirección Xeral de Ordenación Forestal.
Xa logo que dende súa fundación medieval, o barrio de San Lázaro experimentará grandes modificacións, a última delas coma consecuencia da expansión urbanística da cidade, con cambios arquitectónicos e sociolóxicos irreversibles.
Nestes días, veciños e veciñas do barrio, así coma visitantes, celebramos a nosa festa: a festa da uña, tradición centenaria cuxa orixe e causa, como tantas outras celebracións do país, retrotráese a unha mestura de cultos e tradicións populares. Neste caso, as uñas do porco, animal totémico da nosa gastronomía, serven de exvotos para doentes e familiares oferentes, en canto estas simbolizan as súas extremidades danadas.
Valoremos a idea de que a festa da uña non é unha simple feira gastronómica e moito menos que sexa algo recente ou inventado. Trátase da historia, tradición e cultura do noso barrio, parte intrínseca da cidade que medrou ao pé do sepulcro apostólico e do seu camiño.
Mario César Vila
(Arqueólogo)
Para saber máis: Bonilla Rodríguez, A.; César Vila, M. (2005): “Excavación arqueológica en área en el solar de la antigua capilla y lazareto medieval de San Lázaro (Santiago de Compostela, A Coruña)”, Gallaecia, 24, Santiago de Compostela, pp. 219-242.
Imaxes:
Unha das medidas preventivas das cidades medievais coa que evitar a propagación de pandemias, foi a de situar espazos de reclusión de doentes e hospitais nas aforas. Foi o caso de San Lázaro, agromando coma pequeno núcleo viario ao pé do Camiño Francés, entre o Monte do Gozo e Os Concheiros, onde ficaron os doentes de lepra con acceso vetado á cidade.
A documentación máis antiga versa do ano 1.149, cando se funda o Hospital de San Lázaro, destinado a varóns co mal da lepra. Sen embargo, as diferentes intervencións arqueolóxicas que se realizaron no antigo solar da Escola de Capacitación Agraria, previamente á ocupación polo actual complexo administrativo, permitiron recoñecer unha serie de restos pertencentes a un hábitat medieval no que convivían os doentes, tales coma fondos de cabanas, canles, depósitos e fosas para almacenamento de alimentos coñecidas coma silos.
Desde este intre, a leprosería irá collendo entidade e articulando o espazo inmediato. Mostra disto será a construción dunha igrexa románica, cuxos alicerces e enterramentos asociados, poden contemplarse no andar baixo, dentro da Consellería de Medio Ambiente.
Máis non será o único resto patrimonial senlleiro, conservado ata os nosos días. Co derrubo en 1924 desta capela medieval, constrúese a igrexa modernista da man do arquitecto J. López Rego e que amosa con orgullo no testeiro da súa espadana, a cruz románica orixinal de San Lázaro e que Castelao soubo inmortalizar na obra As cruces de Pedra na Galiza, xunto con outras de semellante tipoloxía.
Tamén daqueles tempos existen outros restos conservados, como as vasillas e xerras cerámicas procedentes dos silos do lazareto e expostas nas vitrinas do Museo das Peregrinacións e de Santiago.
Máis o lazareto foi medrando, igual que o barrio que acababa de abrollar ao pé do principal camiño de peregrinación do occidente europeo. Esta orixe viaria do barrio con orientación lineal leste-oeste, determinará a orde e urbanismo en espiña de peixe das vivendas construídas ao pé do camiño, con hortas particulares nas súas traseiras, bordeadas por agras fértiles e comunicadas á súa vez por vellas corredoiras, sendo abrazado o conxunto por soutos e arboredos, fontes de recursos primarios dos nosos antepasados.
A vida e a historia segue e o lazareto antigo modernizarase no 1886 coa construción dun hospital a cargo da Deputación Provincial, hoxe edificio da Dirección Xeral de Ordenación Forestal.
Xa logo que dende súa fundación medieval, o barrio de San Lázaro experimentará grandes modificacións, a última delas coma consecuencia da expansión urbanística da cidade, con cambios arquitectónicos e sociolóxicos irreversibles.
Nestes días, veciños e veciñas do barrio, así coma visitantes, celebramos a nosa festa: a festa da uña, tradición centenaria cuxa orixe e causa, como tantas outras celebracións do país, retrotráese a unha mestura de cultos e tradicións populares. Neste caso, as uñas do porco, animal totémico da nosa gastronomía, serven de exvotos para doentes e familiares oferentes, en canto estas simbolizan as súas extremidades danadas.
Valoremos a idea de que a festa da uña non é unha simple feira gastronómica e moito menos que sexa algo recente ou inventado. Trátase da historia, tradición e cultura do noso barrio, parte intrínseca da cidade que medrou ao pé do sepulcro apostólico e do seu camiño.
Mario César Vila
(Arqueólogo)
Para saber máis: Bonilla Rodríguez, A.; César Vila, M. (2005): “Excavación arqueológica en área en el solar de la antigua capilla y lazareto medieval de San Lázaro (Santiago de Compostela, A Coruña)”, Gallaecia, 24, Santiago de Compostela, pp. 219-242.
Imaxes:
- Restos da cabeceira da igrexa románica, sancristía e necrópole (Bonilla Rodríguez, A (2005): Excavación arqueológica en área en el solar de la antigua capilla y lazareto medieval de S. Lázaro (Santiago de Compostela, A Coruña), memoria técnica.
- Ilustracións de A. Castelao de “As cruces de pedra na Galiza”.
- Xerra trilobulada procedente do lazareto medieval, hoxe exposta no Museo das Peregrinacións e de Santiago (fotografía do autor).
Roteiro ao barrio da Almáciga
Palestra: Entroido unha festa en mudanza
Presentación de Personaxes da Galiza medieval
Roteiro Murguía en Compostela
Amores clandestinos no renacemento
Concerto do Grupo de Música Antiga 1500
Folclore medievalizado e subalternidade cultural. NO-DO NOS ANOS 40-50
Palestra: Diego Xelmírez e o Pío Latrocinio
Visita ao Panteón Real
Visita dirixida á exposición Laxeiro
Roteiro das Desterradas
Roteiro polo barrio de Sar
Visita a Quiroga
aLBA DE gLORIA E CARBOEIRO (2022)
hOMENAXE EN sAN sIMÓN E ROTEIRO POR cERDEDO-COTOBADE
cONVIVIO DA cULTURA gALEGA. oUTEIRO DE rEI
Presentación do Libro Negro da Lingua Galega
sEGUNDA vISITA DIRIXIDA Á EXPOSICIÓN sANTIAGO NO TEMPO
Visita dirixida á exposición Santiago de Compostela no tempo
Visita dirixida ao castelo da Rocha
Homenaxe a Manuel Lourenzo
|
|
Palestra sobre Florencio Delgado Gurriarán
Roteiro das Irmandades da Fala pola Coruña
Cartón de soci@ histórico
